تحلیل نقش حمایت ساکنان از توسعه گردشگری سلامت در بازاریابی با رویکرد نگاشت شناختی (مورد مطالعه: شهرک سلامت اصفهان)
محورهای موضوعی : مطالعات اجتماعی و گردشگری، جامعه شناسی گردشگری
مهناز دوستی ایرانی
1
(دانشجوی دکترای گردشگری، گروه مدیریت جهانگردی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران)
میرمحمد اسعدی
2
(استادیار، گروه مدیریت جهانگردی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران)
کلید واژه: حمایت ساکنان از توسعه گردشگری, گردشگری سلامت, بازاریابی گردشگری, وفاداری گردشگر, تبلیغات دهان‌به‌دهان,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر بر «حمایت ساکنان غیرشاغل در بخش گردشگری سلامت، از توسعه این صنعت» به عنوان متغیری که بازاریابان این حوزه می‌توانند در جهت افزایش تقاضای گردشگری سلامت مدنظر قرار دهند، تمرکز نموده است؛ لذا با تأکید بر چشم‌انداز مذکور، به بررسی متغیرهای تأثیرپذیر از حمایت ساکنان و رسم نقشه شناختی فازی عوامل (به منظور تحلیل جایگاه حمایت ساکنان در مدلی سیستمی) پرداخته است. در این راستا متغیرهای مذکور با بهره‌گیری از تکنیک دلفی شناسایی شد، سپس با استفاده از نگاشت شناختی فازی، مدل پژوهش ترسیم و تحلیل گردید. یافته‌ها نشان داد حمایت ساکنان بر متغیرهای ذیل تأثیرگذار است: تصویر مقصد، رضایت گردشگر، وفاداری گردشگر، تبلیغات مثبت دهان‌به‌دهان، کیفیت ادراک شده از خدمات، همبستگی عاطفی گردشگران با ساکنان، و وابستگی مکانی گردشگر به مقصد. نتایج نگاشت شناختی فازی نشان داد در سیستمی متشکل از متغیرهای فوق‌الذکر حمایت ساکنان، نقش بسزایی در وفاداری گردشگر و تبلیغات مثبت دهان‌به‌دهان دارد؛ به گونه‌ای که تأثیر آن بیشتر از تأثیرگذاری رضایت یا حتی کیفیت خدمات است. به عبارت دیگر جلب حمایت ساکنان در اولویت است، علاوه بر این، حمایت ساکنان بر سایر عوامل (کیفیت درک شده، رضایت گردشگر، وابستگی به مکان و دلبستگی عاطفی) نیز تأثیر می‌گذارد. لذا توجه ویژه به این متغیر، در بازاریابی مؤثر گردشگری سلامت توصیه می‌گردد. با توجه به خلاءهای پژوهشی موجود در این زمینه، نتایج پژوهش حاضر گامی در جهت غنی‌سازی ادبیات پژوهش نیز محسوب می‌گردد.
Focusing on "the residents' support for the development of health tourism" as a variable that could be considered by marketers to increase demands for this kind of tourism, this study sought to investigate the variables affected by the residents' support and prepare a fuzzy cognitive map of such factors using a systemic model. To this end, the aforementioned variables were identified using the Delphi technique. Then, the research model was developed and analyzed using fuzzy cognitive mapping. The findings of the study suggested that the residents' support affected factors such as the destination image, tourist satisfaction, tourist loyalty, positive advertisements by word of mouth, perceived quality of services, tourists' emotional solidarity with the residents, and spatial belonging of tourists to destinations. Moreover, the results of fuzzy cognitive mapping showed that in a system consisting of the above-mentioned variables, the residents' support played a significant role in tourist loyalty and positive word-of-mouth advertisement, with its impact being greater than that of satisfaction or even service quality. In other words, winning the residents' support is a priority in this regard. Moreover, residents' support affects other relevant factors, including perceived quality, tourist satisfaction, spatial belonging, and emotional attachment. Therefore, gaining the residents’ support is highly recommended to be considered in marketing health tourism. Considering the research gaps in this field, the results of the current study could be used for enriching the related literature.
احمدی، علیرضا؛ آجیلی، عبدالعظیم؛ فروزانی، معصومه؛ و یزدان پناه، مسعود. (1394). «عوامل موثر بر رضایتمندی و حمایت ساکنان مناطق روستایی از گردشگری (مورد مطالعه: شهرستان‌های مسجد سلیمان، اندیکا و لالی)». دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری. سال سوم، شماره ششم، صص 86-61.
اسدی، عباس؛ حیدرزاده، کامبیز؛ خون سیاوش، محسن؛ و علیقلی، منصوره. (1400). «ارائۀ الگوی بازاریابی گردشگری در شهر تهران با رویکرد آمیخته و اعتباریابی آن». گردشگری و توسعه. سال دهم، شماره چهارم، 50-31.
ایرانی هریس، صیاد؛ ولی شریعت پناهی، مجید؛ و رحمانی، بیژن. (1398). «شناسایی و اولویت بندی عوامل و مقوله‌های موثر بر تقاضای گردشگران خارجی (مطالعه موردی: شهر تبریز)». فصلنامه جغرافیایی سرزمین. سال شانزدهم، شماره شصت و یکم، صص 17-1.
ایمانی خوشخو، محمدحسین؛ فرهادی یونکی، مجید؛ و دوستی ایرانی، مهناز. (1398). «تأثیرگذاری زیرساخت گردشگری بر انتخاب مقصد (مطالعه موردی: شهر اصفهان)». گردشگری و توسعه. سال هشتم، شماره چهارم، صص 147-126.
بافقی‌زاده، محمد؛ سلیمانی مقدم، پرویز؛ و طاهری‌فر، راضیه. (1395). «سطح‌بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری شهر اهواز». جغرافیایی فضای گردشگری. سال چهارم، شماره بیستم، صص 58- 37.
تقی¬زاده یزدی، محمدرضا؛ شامی زنجانی، مهدی؛ حقیقی، محمد؛ و ابوهاشم آبادی، فرزانه. (1395). «مؤلفه‌ها و محتوای وب سایت‌های تسهیل گر گردشگری پزشکی». مطالعات مدیریت گردشگری. سال یازدهم، شماره سی و سوم، صص 1-18.
جعفری، سکینه؛ احسان‌فر، سعید؛ و ملکی مجد، شیلا. (1396). «حمایت ساکنان از توسعه گردشگری: نقش تصویر مکان و اثرات تصوری گردشگری». نشریه گردشگری شهری. دوره چهارم، شماره چهارم، صص 53-35.
حسینی کلکوه، سیدعادل؛ و حبیبی، روزبه. (1394). «بررسی تأثیر عوامل آمیخته بازاریابی(p4) در افزایش جذب گردشگر (مطالعه موردی شهرک تاریخی ماسوله)». فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری. دوره چهارم، شماره پانزدهم، صص 125- 104.
خبرگزاری گردشگری سلامت ایران. (1398). ]آنلاین [.
دهدشتی، شاهرخ، زهره؛ و فیاضی، مرتضی. (1396). مدیریت بازاریابی در صنعت گردشگری. انتشارت مهکامه، چاپ پنجم.
زیاری، کرامت اله؛ امانپور، سعید؛ و امیری فهلیانی، محمدرضا. (1392). «بررسی عوامل مؤثر در توسعه صنعت گردشگری شهری با تأکید بر عوامل مؤثر بر رضایتمندی گردشگران (نمونه موردی: شهر نورآباد ممسنی)». فصلنامه جغرافیایی سرزمین. سال دهم، شماره 37. صص 32- 15.
سعیدبخش، سعید؛ کاظمی، علی؛ نعمت‌بخش، محمد علی؛ و رنجبریان، بهرام. (1399). «طراحی مدل بازاریابی الکترونیکی گردشگری پزشکی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد سیستم¬های پیشنهاد دهنده». تحقیقات بازاریابی نوین. سال دهم، شماره سی و هفتم، صص 128- 105.
سعیده زرآبادی، زهرا سادات؛ و عبداله، بهار. (1392). «ارزیابی عوامل مؤثر در توسعه صنعت گردشگری منطقه آزاد چابهار با بهره‌گیری از روش فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP)». نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران. شماره ششم، صص 48-37.
شکوهی، مهدی؛ و یزدان‌پناه، مسعود. (1398). «تأثیر توانمندسازی بر حمایت ساکنان از توسعه گردشگری منطقه گردشگری کمردوغ». برنامه¬ریزی و آمایش فضا. دوره بیست و سوم، شماره یکم، 168-151.
عباس‌پور، احسان؛ و حسین‌زاده، امیر. (1395). «بررسی نقش بازاریابی در توسعه صنعت گردشگری در ایران». چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری. برلین- آلمان.
علیقلی‌زاده فیروزجایی، ناصر؛ قدمی، مصطفی؛ و رمضان زاده لسبویی. (1389). «نگرش و گرایش جامعه میزبان به توسعه گردشگری در نواحی روستایی، نمونه مورد مطالعه: دهستان گلیجان، شهرستان تنکابن». پژوهش‌های جغرافیای انسانی. شماره هتفاد و یکم، صص 48-35.
علیقلی‌زاده فیروزجایی، ناصر؛ و قنبرزاده اشعری. (1394). «سنجش حمایت ساکنین روستایی از توسعه گردشگری در روستاهای مناطق جنگلی و عوامل موثر بر آن». مجله برنامه¬ریزی و توسعه گردشگری. سال چهارم، شماره پانزدهم، صص 188-170.
فلاح تفتی، حامد؛ درخش، سعیده؛ و حکمت، وحیده. (1400). «نگاشت شناختی مؤلفه‌های ایجاد شهر مردم محور و نقش آن در توسعه گردشگری (مورد مطالعه: شهر یزد)». دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری. سال نهم، شماره هجدهم، صص 177-204.
قادری، اسماعیل؛ و مطهر، سیده مهسا. (1392). «بررسی عوامل کششی انگیزاننده گردشگران در انتخاب مقصد، مقایسه مقاصد داخلی و خارجی (مطالعه موردی: شهر تهران)». اقتصاد و مدیریت شهری. سال اول، شماره دوم، صص 29- 15.
محمدزاده، پرویز؛ پناهی، حسین؛ و صمدزاده، سعیده. (1396). «تبیین عوامل مؤثر بر سطح حمایت ساکنان شهر تبریز از توسعه گردشگری (با تأکید بر ابعاد اجتماعی – فرهنگی)». گردشگری و توسعه. سال ششم، شماره دهم، صص 77-63.
نجارزاده، محمد؛ اسدی زارچ، محمدرضا؛ و جهانیان بهنمیری، روح الله. (1400). «بررسی نقش تصویر مقصد ساکنان محلی و اثرات ادراک شده گردشگران در حمایت از ساکنین محلی و توسعه پایدار گردشکری». پژوهش‌های روستایی. (آنلاین).
نجارزاده، محمد؛ و نعمت‌اللهی، مجید. (1397). «الگوی ساختاری عوامل مؤثر بر درک ساکنان بومی نسبت به حمایت از توسعه پایدار گردشگری در مجموعه تخت جمشید». جامعه شناسی کاربردی. سال بیست و نهم، شماره شصت و نهم، صص 62-41.
نسیمی، محمد‌حسن؛ رضایی علی‌اکبر؛ وظیفه‌دوست، حسین؛ صالحی امیری، سیدرضا؛ و عزیزآبادی فراهانی، فاطمه. (1398). «طراحی مدل آمیخته بازاریابی گردشگری با تأکید بر وفاداری ذینفعان». فصلنامه گردشگری شهری. دوره ششم، شماره یکم، صص 66-47.
یاسوری، مجید؛ شاکری نیا، ایرج؛ و شفیعی ماسوله، سیده سمیرا. (1394). «ارتباط رضایتمندی، دلبستگی و مقاصد رفتاری گردشگران (مورد مطالعه گردشگران بندر انزلی)». برنامه¬ریزی و توسعه گردشگری. سال چهارم، شماره سیزدهم، صص 229- 206.
Bhattacharya, S., Iyer, K. C., & Momaya, K. (2013). Enablers of growth in Indian construction companies: a comparative study of polar cases. International Journal of Organizational Analysis. 21(3), 428-453.
Boonsiritomachai, W., & Phonthanukitithaworn, C. (2019). Residents’ support for sports events tourism development in Beach City: The role of community’s participation and tourism impacts. Sage Open, 9(2), 2158244019843417.
Büyüközkan, G., Mukul, E., & Kongar, E. (2021). Health tourism strategy selection via SWOT analysis and integrated hesitant fuzzy linguistic AHP-MABAC approach. Socio-Economic Planning Sciences, 74, 100929.
DeMicco, F. J., & La Forgia, J. (2020). Hospitality Bridging Healthcare: Career Opportunities for The Future Hotel School Graduate. Journal of Hospitality & Tourism Research, 44(7), 1072-1079.
Dunets, A. N., Yankovskaya, V., Plisova, A. B., Mikhailova, M. V., Vakhrushev, I. B., & Aleshko, R. A. (2020). Health tourism in low mountains: A case study. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 7(3), 2213.
Erul, E., Woosnam, K. M., & McIntosh, W. A. (2020). Considering emotional solidarity and the theory of planned behavior in explaining behavioral intentions to support tourism development. Journal of Sustainable Tourism, 28(8), 1158-1173.
Eslami, S., Khalifah, Z., Mardani, A., & Streimikiene, D. (2018). Impact of non-economic factors on residents' support for sustainable tourism development in Langkawi Island, Malaysia. Economics & Sociology, 11(4), 181.
Eslami, S., Khalifah, Z., Mardani, A., Streimikiene, D., & Han, H. (2019). Community attachment, tourism impacts, quality of life, and residents’ support for sustainable tourism development. Journal of Travel & Tourism Marketing, 36(9), 1061-1079.
Eyisi, A., Lee, D., & Trees, K. (2021). Facilitating collaboration and community participation in tourism development: The case of South-Eastern Nigeria. Tourism and Hospitality Research, 21(3), 275-288.
Gannon, M., Rasoolimanesh, S. M., & Taheri, B. (2021). Assessing the mediating role of residents’ perceptions toward tourism development. Journal of Travel Research, 60(1), 149-171.
Gursoy, D., Boğan, E., Dedeoğlu, B. B., & Çalışkan, C. (2019). Residents' perceptions of hotels' corporate social responsibility initiatives and their impact on residents' sentiments to the community and support for additional tourism development. Journal of Hospitality and Tourism Management, 39, 117-128.
Halkiopoulos, C., Dimou, E., Kompothrekas, A., Telonis, G., & Boutsinas, B. (2021). The E-Tour Facilitator Platform Supporting an Innovative Health Tourism Marketing Strategy. In Culture and Tourism in a Smart, Globalized, and Sustainable World (pp. 609-623). Springer, Cham.
Hladkyi, O., Sakhno, S., Khadzhynova, O., Dakal, A., & Kapranovа, L. (2021). The essence and basic product selling strategies in recreation and health tourism. In E3S Web of Conferences (Vol. 255, p. 01033). EDP Sciences.
Huong, P. M., & Lee, J. H. (2017). Finding important factors affecting local residents’ support for tourism development in Ba Be National Park, Vietnam. Forest Science and Technology, 13(3), 126-132.
Moghadam, F. N., Masoudi Asl, I., Hessam, S., & Farahani, M. M. (2020). In search a medical tourism marketing pattern in Iran: The case of cultural sensitivities. International Journal of Healthcare Management, 1-6.
Moreno-González, A. A., León, C. J., & Fernández-Hernández, C. (2020). Health destination image: The influence of public health management and well-being conditions. Journal of Destination Marketing & Management, 16, 100430.
Ng, S. L., & Feng, X. (2020). Residents’ sense of place, involvement, attitude, and support for tourism: a case study of Daming Palace, a Cultural World Heritage Site. Asian Geographer, 1-19.
Papastathopoulos, A., Ahmad, S. Z., Al Sabri, N., & Kaminakis, K. (2020). Demographic analysis of residents’ support for tourism development in the UAE: A Bayesian structural equation modeling multigroup approach. Journal of Travel Research, 59(6), 1119-1139.
Qin, X., Shen, H., Ye, S., & Zhou, L. (2021). Revisiting residents’ support for tourism development: the role of tolerance. Journal of Hospitality and Tourism Management, 47, 114-123.
Salehi-Esfahani, S., Ridderstaat, J., & Ozturk, A. B. (2021). Health tourism in a developed country with a dominant tourism market: the case of the United States’ travellers to Canada. Current Issues in Tourism, 24(4), 536-553.
Schmude, J., Pillmayer, M., Witting, M., & Corradini, P. (2021). Geography Matters, But… Evolving Success Factors for Nature-Oriented Health Tourism within Selected Alpine Destinations. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(10), 5389.
Stylidis, D. (2018). Place attachment, perception of place and residents’ support for tourism development. Tourism Planning & Development, 15(2), 188-210.
Suhartanto, D., Brien, A., Primiana, I., Wibisono, N., & Triyuni, N. N. (2020). Tourist loyalty in creative tourism: the role of experience quality, value, satisfaction, and motivation. Current Issues in Tourism, 23(7), 867-879.
Surahman, I. G. N., Yasa, P. N. S., & Wahyuni, N. M. (2020). The Effect of Service Quality on Customer Loyalty Mediated by Customer Satisfaction in Tourism Villages in Badung Regency. Jurnal Ekonomi & Bisnis JAGADITHA, 7(1), 46-52.
Wang, M., Jiang, J., Xu, S., & Guo, Y. (2021). Community participation and residents’ support for tourism development in ancient villages: The mediating role of perceptions of conflicts in the tourism community. Sustainability, 13(5), 2455.
Wong, B. K. M., & Hazley, S. A. S. A. (2020). The future of health tourism in the industrial revolution 4.0 era. Journal of Tourism Futures.
Zheng, D., Ritchie, B. W., Benckendorff, P. J., & Bao, J. (2019). The role of cognitive appraisal, emotion and commitment in affecting resident support toward tourism performing arts development. Journal of Sustainable Tourism, 27(11), 1725-1744.
Zong, J. T., Sun, J., Dai, J. M., & Rao, F. M. (2020). Research on the development of health tourism products in the Qinling Mountains. In International Academic Conference on Frontiers in Social Sciences and Management Innovation (IAFSM 2019) (pp. 64-71). Atlantis Press.